Sintetiki biolog Tom Naýt: "21-nji asyr in engineeringenerçilik biologiýasynyň asyry bolar" -diýdi.Sintetiki biologiýany esaslandyryjylaryň biri we sintetiki biologiýada ýyldyz kompaniýasy bolan Ginkgo Bioworks-y esaslandyryjylaryň biri.Kompaniýa 18-nji sentýabrda Nýu-Yorkork bir Stockasynda hasaba alyndy we bahasy ABŞ-nyň 15 milliard dollaryna ýetdi.
Tom Naýtyň gözlegleri kompýuterden biologiýa geçdi.Orta mekdepde okaýarka, tomus kanikulyny MIT-de kompýuter we programmirleme bilen meşgullandy, soňra MIT-de aspirantura we aspiranturany geçirdi.
Tom Naýt Muryň kanunynyň kremniy atomlaryny adam manipulýasiýa etmeginiň çäklerini çaklaýandygyna göz ýetirip, ünsüni janly-jandarlara gönükdirdi."Atomlary dogry ýerde goýmagyň başga ýoly gerek ... Iň çylşyrymly himiýa näme? Bu biohimiýa. Özüňize ýygnap we ýygnap bilýän beloklar ýaly biomolekulalary ulanyp bilersiňiz diýip pikir edýärin. kristallaşdyrmak. "
Biologiki asyllary dizaýn etmek üçin in engineeringenerçilik mukdar we hil pikirlenmesini ulanmak täze gözleg usulyna öwrüldi.Sintetiki biologiýa adam bilimindäki böküş ýalydyr.In engineeringenerçilik, informatika, biologiýa we ş.m. dersara ugur hökmünde sintetiki biologiýanyň başlangyç ýyly 2000-nji ýyl hökmünde kesgitlenildi.
Şu ýyl neşir edilen iki gözlegde biologlar üçin zynjyr dizaýny ideýasy geniň aňladylyşyna gözegçilik etdi.
Boston uniwersitetiniň alymlary E. coli-de gen üýtgetmek wyklýuçatelini gurdular.Bu model diňe iki gen modulyny ulanýar.Daşarky gyjyndyrmalary sazlamak bilen gen aňlatmasy açyk ýa-da öçürilip bilner.
Şol ýylda Prinston uniwersitetiniň alymlary özara garşylygy we aralarynda inhibisiýany goýberip, zynjyr signalynda “yrgyldama” re modeiminiň çykyşyna ýetmek üçin üç gen modulyny ulandylar.
Gen üýtgetmek diagrammasy
Öýjük ussahanasy
Duşuşykda adamlaryň "emeli et" hakda gürleşýänlerini eşitdim.
Mugt aragatnaşyk üçin “konferensiýa öz-özünden gurnalan konferensiýa” boýunça käbir adamlar piwo içýärler we söhbet edýärler: “Sintetiki biologiýada” haýsy üstünlikli önümler bar?Kimdir biri mümkin däl iýmitiň aşagyndaky "emeli eti" agzady.
Mümkin däl iýmit hiç haçan özüni "sintetiki biologiýa" kompaniýasy diýip atlandyrmady, ýöne ony beýleki emeli et önümlerinden tapawutlandyrýan esasy satuw nokady - wegetarian etini özboluşly "et" ysyna öwürýän gemoglobin takmynan 20 ýyl ozal bu kompaniýadan gelýär.Täze döreýän dersler barada.
Gatnaşan tehnologiýa, hamyrmaýanyň "gemoglobini" öndürmegine rugsat bermek üçin ýönekeý gen redaktirlemesini ulanmakdyr.Sintetiki biologiýanyň terminologiýasyny ulanmak üçin hamyrmaýa, adamlaryň islegine görä madda öndürýän "öýjük zawody" bolýar.
Eti şeýle açyk gyzyl edýär we tagamly bolanda aýratyn ysy bolýar?Mümkin däl iýmit etdäki baý "gemoglobin" hasaplanýar.Gemoglobin dürli iýmitlerde bolýar, ýöne düzümi esasanam haýwan myşsalarynda ýokarydyr.
Şonuň üçin gemoglobini kompaniýanyň esaslandyryjysy we biohimik Patrik O. Braun haýwan etini simulirlemek üçin "esasy şert" hökmünde saýlady.Bu "tagamy" ösümliklerden alyp, Braun köklerinde gemoglobine baý soýa saýlady.
Adaty önümçilik usuly, soýa kökünden göni "gemoglobini" çykarmagy talap edýär.Bir kilogram "gemoglobin" 6 gektar soýa talap edýär.Ösümlikleri çykarmak gaty gymmat we mümkin däl iýmit täze bir usul döretdi: gemoglobini hamyrmaýa düzüp bilýän geni ýerleşdiriň we hamyrmaýa ulaldygy we köpelmegi bilen gemoglobin öser.Analogiýa ulanmak üçin, bu mikroorganizmleriň masştabynda goz ýumurtga goýmagyna meňzeýär.
Ösümliklerden alynýan gem, "emeli et" burgerlerinde ulanylýar
Täze tehnologiýalar ekiş bilen sarp edilýän tebigy baýlyklary azaltmak bilen önümçilik netijeliligini ýokarlandyrýar.Esasy önümçilik materiallary hamyrmaýa, şeker we minerallar bolansoň, himiki galyndylar kän däl.Oýlansak, bu hakykatdanam "geljegi gowulaşdyrýan" tehnologiýa.
Adamlar bu tehnologiýa hakda gürlänlerinde, munuň ýönekeý bir tehnologiýa bolandygyny duýýaryn.Olaryň gözlerinde genetiki derejeden bu görnüşde dizaýn edip boljak materiallar gaty köp.Zaýalanýan plastmassalar, ysly zatlar, täze dermanlar we sanjymlar, belli keseller üçin pestisidler, hatda krahmal sintez etmek üçin kömürturşy gazyny ulanmak ... Biotehnologiýanyň mümkinçilikleri barada käbir anyk göz öňüne getirip başladym.
Genleri okaň, ýazyň we üýtgediň
DNK durmuşyň ähli maglumatlaryny çeşmeden alýar we müňlerçe durmuş häsiýetleriniň çeşmesidir.
Häzirki wagtda adamlar DNK yzygiderliligini aňsatlyk bilen okap bilerler we dizaýna görä DNK yzygiderliligini sintez edip bilerler.Maslahatda, adamlaryň himiýa boýunça 2020-nji ýyldaky Nobel baýragyny alan CRISPR tehnologiýasy barada gürleşýänlerini eşitdim."Genetiki jadyly gaýçy" diýlip atlandyrylýan bu tehnologiýa, DNK-ny takyk tapyp we kesip biler, şeýlelik bilen gen redaktirlemesini amala aşyrar.
Bu gen redaktirleme tehnologiýasyna esaslanyp, köp sanly başlangyç kompaniýasy ýüze çykdy.Käbirleri ony rak we genetiki keseller ýaly kyn keselleriň gen bejergisini çözmek üçin ulanýarlar, käbirleri bolsa adam transplantasiýasy we keselleri ýüze çykarmak üçin organlary ösdürmek üçin ulanýarlar.
Gen redaktirleme tehnologiýasy täjirçilik goşundylaryna şeýle çalt girdi welin, adamlar biotehnologiýanyň uly geljegini görýärler.Biotehnologiýanyň ösüş logikasynyň nukdaýnazaryndan, genetiki yzygiderliligi okamak, sintez etmek we redaktirlemek kämillik ýaşyna ýetensoň, indiki etap tebigy taýdan genetiki derejeden adam zerurlyklaryna laýyk materiallary taýýarlamakdyr.Sintetiki biologiýa tehnologiýasyna gen tehnologiýasynyň ösüşiniň indiki tapgyry hökmünde hem düşünip bolar.
Iki alym Emmanuelle Charpentier we Jennifer A. Doudna we CRISPR tehnologiýasy üçin 2020-nji ýylda himiýa boýunça Nobel baýragyny aldylar.
"Köp adamlar sintetiki biologiýanyň kesgitlemesi bilen gyzyklandylar ... Bu hili çaknyşyk in engineeringenerçilik bilen biologiýanyň arasynda bolup geçdi. Meniň pikirimçe, munuň netijesinde ýüze çykan her bir zat sintetiki biologiýa diýip atlandyrylyp başlandy."Tom Naýt aýtdy.
Wagtyň gerimini giňeltmek, oba hojalygy jemgyýetiniň döredilen gününden bäri adamlar uzak wagtlap köpeltmek we saýlamak arkaly isleýän haýwan we ösümlik aýratynlyklaryny barladylar we sakladylar.Sintetiki biologiýa, adamlaryň isleýän aýratynlyklaryny döretmek üçin göni genetiki derejeden başlaýar.Häzirki wagtda alymlar laboratoriýada tüwi ösdürip ýetişdirmek üçin CRISPR tehnologiýasyny ulandylar.
Maslahatyň guramaçylaryndan biri, “Qiji” -niň esaslandyryjysy Lu Çi açylyş wideosynda biotehnologiýanyň öňki internet tehnologiýasy ýaly dünýäde giňişleýin üýtgeşmeler girizip biljekdigini aýtdy.Bu, internet ýolbaşçylarynyň işinden aýrylanda durmuş ylymlaryna gyzyklanma bildirýändiklerini tassyklaýana meňzeýär.
Internet bigwigs hemmesi üns berýär.Durmuş ylmynyň iş ugry ahyrsoňy gelermi?
Tom Naýt (ilki çepden) we beýleki dört Ginkgo Bioworks esaslandyryjylary |Ginkgo Bioworks
Günortanlyk naharynda bir habar eşitdim: “Unilever” 2-nji sentýabrda 2030-njy ýyla çenli arassa önüm çig malynda gazylyp alynýan ýangyçlary çykarmak üçin 1 milliard ýewro maýa goýjakdygyny aýtdy.
10 ýylyň içinde Procter & Gamble tarapyndan öndürilen kir ýuwujy serişdeler, kir ýuwujy we sabyn önümleri kem-kemden ösümlik çig malyny ýa-da uglerod almak tehnologiýasyny kabul eder.Şeýle hem, kompaniýa biotehnologiýa, kömürturşy gazy we uglerod zyňyndylaryny azaltmak üçin beýleki tehnologiýalar boýunça gözlegleri maliýeleşdirmek üçin fond döretmek üçin ýene 1 milliard ýewro bölüp berdi.
Maňa bu habary eşiden adamlar, bu habary eşidenler ýaly, 10 ýyldan az möhletde birneme geň galdylar: Tehnologiýa gözlegleri we köpçülikleýin önümçilige ösüş ýakyn wagtda doly durmuşa geçirilermi?
Itöne amala aşar diýip umyt edýärin.
Iş wagty: 31-2021-nji dekabry